Wyjątki ze statutu kółka rolniczego w Szynwałdzie (Bydgoskie). 1875 r.

1

Kółko rolnicze w Szynwałdzie ma na celu wzajemne pouczenie się i dopomaganie sobie w sprawach rolniczych z wykluczeniem wszelkich rozpraw politycznych.

2

Do osiągnięcia tego celu będą służyły:

a) rozprawy i pogadanki na posiedzeniach kółka o przedmiotach rolniczych lub
dotyczących rolnictwa;

b) zapisywanie przez kółko pism rolniczych;

c) zakupno sprzętów rolniczych, zboża, paszy, węgla i nawozów.

3

Członkiem kółka może być każdy rolnik albo interesujący się rolnictwem.

4

Nowych członków przyjmuje się większością głosów za pomocą karteczek po po­przednim przedstawieniu kandydata przez dwóch starszych członków.

5

Kasa kółka tworzy się przez dobrowolne składki członków. Najniższa roczna skład­ka powinna wynosić 4 marki.

6

Pieniądze kółka obraca się według uznania zarządu na pokrycie wydatków towarzystwa.

7

Regularne posiedzenia kółka odbywają się z zasady w niedzielę (…) każdego mie­siąca, zresztą pozostawia się zarządowi wskazanie ilości i terminu zebrań.

8

Zarząd obiera się na jeden rok przez tajne głosowanie większością głosów w pierwszej połowie stycznia. Zarząd składa się z przewodniczącego, jego zastępcy, sekretarza i skarbni­ka. W razie potrzeby zastępują się na posiedzeniu członkowie zarządu wzajemnie. (…)

19

Kółko należy do związku kółek rolniczych pod patronatem z obowiązkiem podawa­nia patronowi rocznego sprawozdania w 2 tygodniach po walnym zebraniu i płacenia do kasy patronatu 10 procent swych rocznych składek i wysłać przynajmniej l delegata na walne zebranie patronackie.

Za: Źródła do dziejów Polski w XIX i XX wieku, t. II: Lata 1864-1918, wybór tekstów źródłowych A. Szwarc, R. Turkowski, Wyższa Szkoła Humanistyczna w Pułtusku, Pułtusk 2000, str. 70

A. Na przykładzie kółka rolniczego w Szynwałdzie przedstaw cele kółek rolniczych.

B. Przedstaw skład i tryb powoływania władz kółka rolniczego.

C. Na podstawie tekstu źródłowego oraz wiedzy własnej oceń znaczenie kółek rolniczych.