prawo kanoniczne - przepisy organizacyjne, administracyjne i karne Kościoła katolickiego; systematyzacji przepisów prawa kanonicznego dokonał w 1140 r. boloński mnich, Gracjan, tworząc zbiór ustaw soborowych poczynając od ustaw soboru nicejskiego z 325 r., nazwany do jego imienia Dekretem Gracjana (Decretum Gratiani); podczas soboru trydenckiego (1545-1563) powołano specjalną komisję, która opracowała poszczególne zbiory prawa kanonicznego, ujednolicając ich układ; jego tekst został zatwierdzony w 1580 r. przez papieża Grzegorza XIII jako Corpus Iuris Canonici.