unia lubelska - związek Rzeczypospolitej Polskiej z Wielkim Księstwem Litewskim zawarty w 1569 r. w Lublinie na zasadach unii realnej; zgodnie z postanowieniami unii lubelskiej oba państwa miały mieć wspólnego monarchę, wybieranego i koronowanego jednocześnie na króla polskiego i wielkiego księcia litewskiego, wspólny sejm, wspólną politykę zagraniczną i monetę; natomiast Litwa zachowała odrębne urzędy centralne (kanclerza, marszałka, podskarbiego i hetmanów), osobną administrację , skarb, wojsko, prawo sądowe i szereg odrębności ustrojowych; zarówno szlachta polska, jak i litewska miały prawo nabywania dóbr i swobodnego przesiedlania się - polska na terytorium Litwy, litewska na terytorium Korony; utworzona w wyniku unii lubelskiej Rzeczpospolita Obojga Narodów stała się mocarstwem środkowoeuropejskim.