2. 1. Najstarsze dzieje Grecji
I. Warunki naturalne
1. Obszar
a. Półwysep Bałkański
– 80% kraju pokrywają góry
– rozbudowana linia brzegowa
c. wyspy Morza Egejskiego i Morza Jońskiego
d. zachodnie wybrzeża Azji Mniejszej
2. Gospodarka
a. rozwinięty transport morski i utrudniony transport lądowy
b. niekorzystne warunki rozwoju rolnictwa
c. uprawa jęczmienia i pszenicy, oliwek, winorośli oraz bobu, grochu soczewicy, wyki, warzyw i owoców
d. hodowla kóz, świń, krów owiec i drobiu
e. duże znaczenie gospodarcze rybołówstwa
f. intensywny rozwój rzemiosła
– niewielkie zasoby surowców – konieczność importu miedzi, cyny, rudy żelaza
– duże zasoby kamienia i gliny – rozwój budownictwa i garncarstwa
II. Rozwój kultury minojskiej na Krecie (ok. 3000 – ok.1450 p.n.e.)
1. Mityczna postać króla Minosa – twórcy potęgi morskiej Krety
2. Rozległe kontakty handlowe
a. eksport towarów luksusowych – ceramiki i tkanin
b. import metali, półszlachetnych i szlachetnych kamieni, pachnideł
3. Pismo linearne A (do tej pory nieodczytane) [ dysk z Fajstos zapisany pismem linearnym A]
4. Powstanie pałaców
a. Knossos
b. Fajstos
5. Architektura pałaców kreteńskich:
a. kompleks pałacowy:
– rezydencja władcy
– zakłady rzemieślnicze
– magazyny
b. osiągnięcia inżynieryjne
– wielokondygnacyjne budynki
– dostęp do bieżącej wody – łazienki
6. Upadek kultury minojskiej
a. wybuch wulkanu na wyspie Thera – XVI w. p.n.e.
b. najazd Mykeńczyków – 1450 r. p.n.e.
III. Kultura mykeńska
1. Napływ Achajów na południowe Bałkany – ok. 2000 r. p.n.e.
2. Pałace mykeńskie
a. Mykeny jako największy ośrodek cywilizacji mykeńskiej
b. charakter obronny – fortyfikacje – „mury cyklopowe” (Lwia Brama cytadeli w Mykenach )
c. skromne wyposażenie – brak toalet
4. Rozbicie polityczne Achajów okresu mykeńskiego
5. Nekropola:
a. groby szybowe – XVI w. p.n.e.
b. groby kopułowe (tzw. Grób Agamemnona z XIV w. p.n.e. – Skarbiec Arteusza )
c. bogate wyposażenie grobów – maski ze złotej blachy, elementy uzbrojenia, biżuteria
IV. „Wieki ciemne”
1. Upadek kultury mykeńskiej – XII w. p.n.e.
2. Hipotezy wyjaśniające przyczyny upadku:
a. najazd Dorów – powrót Heraklidów (potomków Heraklesa)
b. kataklizmy naturalne
3. „Wieki ciemne” XII-IX w. p.n.e.
a. wędrówki plemion greckich:
– Dorów
– Jonów
b. regres demograficzny
c. upadek kultury piśmiennej – brak źródeł pisanych
Opracowanie tematu: Grecja - warunki naturalne i pierwsze cywilizacje