limes - w starożytnym Rzymie w okresie cesarstwa ufortyfikowana granica państwa; trzon limesu stanowił system umocnionych stałych obozów wojskowych i rozmieszczonych między nimi strażnic; te umocnione punkty były połączone drogami umożliwiające wzajemne wspieranie się w sytuacji zagrożenia, a na odcinkach szczególnie zagrożonych obozy były połączone wałem z palisadą i fosą; największe znaczenie miał limes chroniący północną granicę państwa wzdłuż Renu i Dunaju, Wał Hadriana w Brytanii i limes zbudowany w północnej Afryce, chroniący południową granicę cesarstwa.