Akt o kwaterunku a 15 V 1765 r.
Na mocy „Aktu o karaniu za bunt i dezercję” przyjętego w trakcie obecnej sesji parlamentu przedsięwzięto i uchwalono pewne środki w celu lepszego opłacania wojska (…) postanawia się zatem na mocy tego aktu, że (…) konstable [urzędnicy powołani do pilnowania porządku publicznego], dziesiętnicy i inni urzędnicy piastujący władze sędziowską oraz mający inne uprawnienia, są zobowiązani do kwaterowania oficerów i żołnierzy znajdujących się w służbie J.K.M. w koszarach dostarczonych przez kolonie. Jeżeli by zaś w rzeczonych koszarach nie było dostatecznej ilości miejsca, wtedy (lecz tylko w tym przypadku) wspomniani urzędnicy mają lokować oficerów i żołnierzy, dla których nie ma miejsca we wspomnianych pomieszczeniach, w gospodach, przedsiębiorstwach wynajmu koni, piwiarniach, składach prowiantowych, domach handlarzy win trudniących się sprzedażą detaliczną, w należących do nich pomieszczeniach oraz we wszystkich domach należących do sprzedawców rumu, brandy, jabłecznika, miodu pitnego i innych napojów alkoholowych.
W przypadku zaś gdyby nie było (tam) pomieszczeń w dostatecznej ilości, żołnierze i oficerowie (mają być lokowani) w koszarach, gospodach, składach prowiantowych, piwiarniach itd. (…)
V - VI. Żołnierze zakwaterowani w innych niż publiczne budynkach mają mieć dostarczane zaopatrzenie przez właścicieli gospód po ustalonych cenach, a zwrot kosztów ma następować poprzez potrącenie im (odpowiednich sum) z żołdu.
VII. Ustala się dalej, że oficerowie i żołnierze rozlokowani we wspomnianych koszarach lub niezamieszkałych budynkach mają być od czasu do czasu zaopatrywani (w określony powyżej sposób), w ogień, świece, ocet, sól, pościel, środki konieczne dla przyrządzania żywności, oraz niewielkie ilości piwa lub jabłecznika, nie przekraczające 5 kwart, albo też 1/2 kwarty rumu zmieszanego z kwartą wody (dla każdego z żołnierzy) bez obowiązku zapłaty.
VIII. Osobom zajmującym się wszystkimi wspomnianymi sprawami i przygotowującym rzeczone domy, szopy, stodoły, etc, ma się zwracać poniesione koszta i wydatki. Postanawia się przeto, iż prowincje zapłacą wspomnianym wyżej osobom wszystkie sumy wydane przez nie na te cele: świadczenia owe mają być nakładane w taki sam sposób, jak nakładane są ciężary publiczne w poszczególnych prowincjach.
Za: Andrzej Link-Lenczkowski, W. Magdziarz, A. Sowa, Historia powszechna 1648-1789. Wybór tekstów źródłowych, Kraków 1976, str. 175-176
A. Przedstaw zasady zakwaterowania żołnierzy na mocy cytowanego dokumentu.
B. Wyjaśnij, kto ponosił koszty utrzymania żołnierzy i w jaki sposób były one regulowane.
C. Na podstawie źródła oraz wiedzy pozaźródłowej wyjaśnij, dlaczego akt o kwaterunku był krytycznie przyjęty przez mieszkańców kolonii.