Ustawa Licet Iuris Cesarza Ludwika Bawarczyka z 1338 r.

Ludwik z Bożej łaski cesarz rzymski, zawsze wspaniały. Na wieczną rzeczy pamiątkę. Postanowienia obojga praw wyraźnie stwierdzają, że od początku godność i władza cesarska pochodziły bezpośrednio od samego Boga oraz że Bóg poprzez cesarza i królów nadawał świeckie prawa rodzajowi ludzkiemu i że cesarz na podstawie samego wyboru tych, do których należy elekcja, staje się prawdziwym cesarzem i nie potrzebuje niczyjego zatwierdzenia czy aproba­ty, ponieważ w sprawach doczesnych nie ma na ziemi wyższego nad nim lecz jemu samemu podlegają ludy, a sam Pan Jezus Chrystus rozkazał, aby zostało oddane co jest Bożego Bogu a co cesarskiego cesarzowi.

Ponieważ jednak niektórzy, zwyciężeni ślepotą zrodzoną z chciwości, pychy i niektórych pism, okazując, że posiadają znajomość rzeczy, mimo że zboczyli z drogi słusznego rozumowania, wystąpili kłamliwie i podstępnie z pewnym szkodliwym i przewrotnym pomysłem przeciwko władzy i powadze cesarza, prawom elektorów cesarskich i innych książąt oraz wiernych cesarstwa, gło­sząc w swej wstrętnej śmiałości, że godność i władza cesarska pochodzi od papieża, i że wybrany na cesarza z mocy elekcji nie jest w istocie cesarzem ani królem, tak długo aż przez papieża względnie Stolicę Apostolską nie będzie umocniony, zatwierdzony i ukoronowany; przez tego rodzaju przewrotne twierdzenia oraz szkodliwe sformułowania stary wróg porusza spory, wznieca kłótnie, przygotowuje walki, popiera bunty; przeto w celu zapobieżenia tak wielkiemu złu za radą i zgodą elektorów i innych książąt Rzeszy ogłaszamy, że godność i władza cesarska pochodzi bezpośrednio od samego Boga, i że od dawna według prawa i zwyczaju cesarstwa zostało uznane, że skoro ktoś jest wybrany na cesarza względnie na króla przez elektorów cesarstwa jednomyśl­nie lub większością głosów, natychmiast z samego wyboru staje się prawdzi­wym, ustanowionym i wyznaczonym królem i cesarzem rzymskim i onże wi­nien być darzony posłuchem od wszystkich poddanych cesarstwa, ma też pełną władzę w zakresie zarządzania dobrami i prawami cesarstwa i czynienia tego wszystkiego, co należy do rzeczywistego cesarza i nie potrzebuje aprobaty, zatwierdzenia, powagi czy zgody ani papieża ani Stolicy Apostolskiej ani nikogo innego.

Ustanawiamy więc mające obowiązywać na zawsze takie prawo, że wybra­ny na cesarza jednomyślnie lub większością głosów elektorów, na podstawie samej elekcji ma być uznawany i przyjmowany przez wszystkich jako prawdziwy i legalny cesarz i tym samym powinien cieszyć się posłuchem od wszystkich poddanych cesarstwa, ma mieć cesarską władzę zarządzania i sądownictwa oraz pełnię władzy monarszej, od wszystkich ma być uważany i usilnie popierany, jako mający i dzierżący ją (…).

Prawo to zostało spisane i ogłoszone w grodzie naszym we Frankfurcie, dnia 6 września roku pańskiego 1338, w 23 roku naszego królestwa, w 11 zaś cesarstwa.

Za: Historia państwa i prawa. Wybór tekstów źródłowych, pod red. Bogdana Lesińskiego, Poznań, str. 38-39

A. Napisz, do jakiego sporu politycznego i ideowego nawiązuje cytowany dokument.

B. Rozstrzygnij, czy cytowany dokument reprezentuje ideę papocezaryzmu. Swoją odpowiedź uzasadnij, odnosząc treść cytowanego źródła do definicji papocezaryzmu.

C. Scharakteryzuj poglądy ludwika Bawarczyka na temat pochodzenia i znaczenia władzy cesarskiej.

D. Przedstaw tryb obsadzania tronu cesarskiego.