List Grzegorza VII do Bolesława Śmiałego
Biskup Grzegorz, sługa sług Bożych, księciu polskiemu Bolesławowi pozdrowienie i apostolskie błogosławieństwo, (...)
(…) ponieważ lad i staranne zarządzenie sprawami dotyczącymi religii chrześcijańskiej zależą po Bogu przede wszystkim od tych, którzy są niejako pasterzami owczarni Pańskiej i rządcami, na to najpierw musimy zwrócić uwagę, że biskupi waszego kraju, nie mając żadnej stałej siedziby metropolitalnej i nie podlegając żadnej zwierzchności, i tułając się tu i tam zależnie od swego zarządzenia, żyją w zupełnej niezależności od reguł i uchwał Ojców świętych. Następnie zaś, ponieważ wśród tak wielkiego mnóstwa ludzi za mało jest biskupów, a diecezje każde z nich są tak rozległe, tak iż w okręgach duszpasterskich
w żaden sposób nie mogą wypełniać obowiązków biskupich ani należycie zarządzać [diecezją], przeto z tych i innych powodów (...) skierowaliśmy do was naszych legatów, aby omówiwszy z wami sprawy dotyczące urzędu kościelnego i budowy Ciała Chrystusowego, którym jest zgromadzenie wiernych, to, co wymaga naprawy, bądź sami według postanowień Ojców świętych rozstrzygnęli, bądź wam przedłożyli do rozstrzygnięcia. (...) Oby również ukrócenie pychy waszych nieprzyjaciół przy pomocy Pana naszego, Jezusa Chrystusa, zapewniło wam spokojną i cichą radość, abyście również z obecnych darów poznali, z jakim upragnieniem ubiegać się trzeba o [dary] przyszłe, jeśli one was nęcą, winniście naturalnie zachować przede wszystkim miłość, którą – mówimy o tym niechętnie – niejako pogwałciliście przez zabranie pieniędzy królowi Rusinów. Dlatego współczując z wami, usilnie was prosimy i upominamy, abyście dla miłości Boga i św. Piotra postarali się zwrócić, cokolwiek przez was lub przez waszych zostało zabrane.
Za: Jerzy Wyrozumski, Wielka historia Polski, t. 2. Dzieje Polski piastowskiej (VIII wiek- 1370), Kraków 1999, str. 115.
A. Przedstaw przejawy słabości Kościoła w Polsce.
B. Na podstawie wiedzy pozaźródłowej wyjaśnij, dlaczego w Polsce zabrakło „stałej siedziby metropolitarnej”.
C. Na podstawie źródła oraz wiedzy pozaźródłowej wyjaśnij, które działania Bolesława Śmiałego spotkały się z zastrzeżeniami ze strony Grzegorza VII.
D. Wykaż związek między treścią listu Grzegorza VII do Bolesława Śmiałego a jego programem reform w Kościele.