Gwardia Ludowa (GL) – konspiracyjna organizacja zbrojna, utworzona przez Polską Partię Robotniczą; pod wzgledem liczebności rozwijała sie wolno i jesienią 1943 liczyła 6-7 tys. ludzi; w ramach swoich działań Gwardia Ludowa organizowała sabotaż gospodarczy, wykonywała zamachy odwetowe, prowadziła dywersję kolejową i walkę partyzancką, zajowała się wywiadem;  1 stycznia 1944 na mocy dekretu Krajowej Rady Narodowej została przemianowała na Armię Ludową.