Polski Korpus Przysposobienia i Rozmieszczenia (PKPiR) – formacja ochotnicza utworzona przez władze brytyjskie w 1946 r. dla żołnierzy demobilizowanych PSZ na Zachodzie, której zadaniem było przygotowanie ich do życia w cywilu; formacja w 1947 r. liczyła 74 tys. osób, a łącznie do Korpusu wcielono ok. 114 tysięcy osób; dowodził nimi brytyjski gen. Gwilym Ivor Thomas oraz polski inspektor generalny  – gen. Stanisław Kopański; w ramach przygotowywania się do życia cywilnego żołnierze odbywali rekonwalescencję, na kursach uczyli się języka angielskiego i wybranego zawodu, a następnie podejmowali pracę; korpus rozwiązano w X 1949 r.   – większość żołnierzy pozostała w Wielkiej Brytanii, a ok. 10 tysięcy wróciło do Polski.