6. 5. Prawo administracyjne
I. Administracja publiczna
1. Administracja rządowa
a. naczelne organy administracji rządowej
b. centralne organy administracji rządowej
c. terenowe organy administracji rządowej
– wojewoda – administracja zespolona
– administracja niezespolona
2. Administracja samorządowa
a. szczebla gminnego
– rada gminy
– wójt/burmistrz/prezydent miasta
b. szczebla powiatowego
– rada powiatu
– zarząd powiatu
– starosta
c. szczebla wojewódzkiego
– sejmik województwa
– zarząd województwa
– marszałek województwa
II. Postępowanie administracyjne
1. Tryb postępowania administracyjnego
a. postępowanie jurysdykcyjne
b. postępowanie niejurysdykcyjne
2. Uczestnicy postępowania administracyjnego
a. organy administracji publicznej
– rządowe
– samorządowe
b. pozostali uczestnicy
– osoby fizyczne
– osoby prawne
c. pełnomocnik
d. świadek
e. biegły (rzeczoznawca)
2. Akty wydawane przez organa władzy administracyjnej
a. akty normatywne – władcze rozstrzygnięcia organu władzy wykonawczej, zawierające normy postępowania skierowane do ogólnie wskazanego adresata w sytuacji abstrakcyjnej
– uchwały
– zarządzenia
b. akty administracyjne – jednostronne, władcze oświadczenie woli organu administracji publicznej rozstrzygające w sposób prawnie wiążący o sytuacji indywidualnie określonego podmiotu prawa w konkretnej sprawie
– decyzja – akt organu administracyjnego skierowany do konkretnego adresata, zawierający rozstrzygnięcie w konkretnej sprawie
– postanowienie – akt organu administracyjnego dotyczący kwestii proceduralnych w toku postępowania, nierozstrzygający sprawy
c. dla ważności aktu administracyjnego muszą być spełnione następujące warunki:
– musi być wydany zgodnie z obowiązującymi przepisami
– musi być wydany przez właściwy organ
– musi być wydany we właściwym trybie
III. Postępowanie odwoławcze
1. Organy odwoławcze
a. w wypadku decyzji organów samorządu terytorialnego organem odwoławczym jest Samorządowe Kolegium Odwoławcze
b. w wypadku decyzji wydanych przez wojewodów – właściwy sprawie minister
c. w wypadku organów administracji rządowej właściwymi organami odwoławczymi są odpowiednie organy nadrzędne lub właściwie sprawy w sprawie minister
2. Środki odwoławcze od decyzji organów administracji
a. odwołanie
– stosuje się jako środek odwoławczy od decyzji organu administracyjnego
– kieruje się do odpowiedniego organu odwoławczego (wskazanego w decyzji) za pośrednictwem organu, który ją wydał
b. zażalenie – wnosi się na postanowienie
c. wznowienie postanowienia – polega na ponowny rozpatrzeniu w przypadku, gdy w trakcie postępowania nastąpiły nieprawidłowości
d. stwierdzenie nieważności decyzji
– gdy została wydana przez organ nieupoważniony
– gdy jej wydanie nie miało podstaw prawnych
– gdy jej wykonanie oznaczałoby naruszenie prawa
– gdy została skierowana do osoby niebędącej stroną sprawie
– była niewykonalna w dniu wydania
– gdy zawierała wadę powodującej jej nieważność
IV. Sądownictwo administracyjne w Polsce
1. Struktura sądownictwa administracyjnego
a. wojewódzkie sądy administracyjne
b. Naczelny Sąd Administracyjny
– Izba Finansowa
– Izba Gospodarcza
– Izba Ogólnoadministracyjna
2. Kontrola działalności administracji publicznej przez te sądy obejmuje orzekanie między innymi w sprawach skarg na
a. decyzje administracyjne
b. postanowienia wydane w postępowaniu administracyjnym
c. bezczynność organów administracyjnych lub przewlekłe prowadzenie postępowania
d. akty prawa miejscowego organów samorządu terytorialnego i terenowych organów administracji rządowej
e. akty nadzoru nad działalnością organów jednostek samorządu terytorialnego