2. 7. Ruchliwość społeczna
1. Ruchliwość społeczna (mobilność społeczna) – zmiana pozycji społecznej jednostki na skutek przemieszczania się między grupami
a. ruchliwość strukturalna – polega na zanikaniu i powstawaniu grup społecznych
b. ruchliwość wymienna – polega na zastępowaniu jednych osób przez inne
c. ruchliwość pionowa (wertykalna) – typy przemieszczeń, które powodują zmianę pozycji społecznej jednostki
– awans
– degradacja
d. ruchliwość pozioma (horyzontalna) – przejście jednostki z jednej grupy społecznej do drugiej, umieszczonej na tym samym poziomie stratyfikacji społecznej
e. zmiana pozycji społecznej może zachodzić w skali
–wewnątrzpokoleniowej (awans konkretnej osoby w czasie jej życia)
– międzypokoleniowej (awans określonej osoby w stosunku do pozycji społecznej rodziców)
f. ze względu na podmiot ruchliwości społecznej wyróżnia się ruchliwość indywidualną i zbiorową
g. ruchliwość społeczna może mieć charakter wewnątrzgrupowy i międzygrupowy
2. Mobilność przestrzenna
a. migracja – zjawisko przemieszczania się ludzi w przestrzeni
b. rodzaje migracji ze względu na obszar:
– migracja wewnętrzna (w granicach państwa)
– migracja zewnętrzna (przemieszczanie się między państwami)
c. rodzaje migracji zewnętrznej
– imigracja – przyjazd do określonego państwa
– emigracja – opuszczenie własnego kraju
– reemigracja – powrót do państwa, które się wcześniej opuściło
– deportacja – przymusowe przesiedlenie
– repatriacja – powrót do kraju osób przymuszonych do jego opuszczenia
–impatriacja – powrót do ojczyzny potomków obywateli państwa urodzonych za granicą
d. migracje ekonomiczne (zarobkowe) i polityczne (uchodźcy)
e. migracje czasowe i stałe
f. migracje dobrowolne i przymusowe
g. migracje legalne i nielegalne