3. 8. Konflikty we współczesnym świecie
1. Rodzaje konfliktów
a. konflikt pokoleń
b. konflikty klasowe
c. konflikty kulturowe
d. konflikty religijne
e. konflikty narodowe, rasowe i plemienne
2. Rozpad Jugosławii
a. Jugosławia powstała po I wojnie światowej jako państwo zróżnicowane narodowościowo i religijnie
b. po II wojnie światowej Josip Broz Tito wprowadził w Jugosławii system komunistyczny, ale zachował niezależność od ZSRR
c. w wyniku rozpadu Jugosławii po śmierci Josipa Broz Tito i upadku komunizmu powstały:
– Chorwacja
– Słowenia
– Macedonia
– Bośnia i Hercegowina
– Serbia
– Czarnogóra
3. Konflikty zbrojne w byłej Jugosławii
a. działania Federalnej Republiki Jugosławii (federacja Serbii i Czarnogóry) przeciwko Bośni i Hercegowinie (1992– 1995)
– w czasie wojny dochodziło do licznych zbrodni wojennych i czystek etnicznych
– interwencja NATO - naloty bombowe
– zawarcie układu pokojowego w Dayton (21 XI 1995 r.)
b. konflikt w Kosowie – konflikt albańsko-serbski
– proklamowanie przez separatystów albańskich Republiki Kosowa (1991 r.)
– utworzenie Wyzwoleńczej Armii Kosowe
– działania zbrojne Serbów przeciwko Albańczykom
– naloty NATO na Serbów
– proklamacja niepodległości Kosowa (2008 r.)
– uznanie Kosowa jako niepodległego państwa przez część społeczności międzynarodowej
4. Konflikt w Sudanie
a. konflikt pomiędzy muzułmańską północą a chrześcijańskim i animistycznym południem
b. w wyniku walk trwających od 1955 r.
– zginęło ok. 2 miliony ludzi
– zostało zmuszonych do ucieczki 4 miliony ludzi
c. podpisanie porozumienia w Addis Abebie (1972 r.)
d. wznowienie konfliktu po odkryciu na południu kraju złóż ropy naftowej
e. podpisanie porozumienia pomiędzy rządem a Ludową Armią Wyzwolenia Sudanu – 2011 r.
– utworzenie Sudanu Południowego
f. wybuch wojny domowej w Sudanie Południowym
– przyczyną wojny były konflikty o podłożu etnicznym i plemiennym
– walczące strony dopuściły się licznych zbrodni
– ONZ nałożyło sankcje
– wojnę domową zakończył pokój w Addis Abebie (2018 r.)
5. Konflikt w Izraelu
a. powstanie państwa Izrael na terenach zamieszkanych przez ludność arabską – 1948 r.
b. wojna sześciodniowa – 1967 r.
– zwycięstwo wojsk izraelskich
– zajęcie przez Izrael Zachodniego Brzegu Jordanu i Strefy Gazy
c. utworzenie przez Arabów Organizacji Wyzwolenia Palestyny – Jasir Arafat
d. pierwsza intifada – powstanie Palestyńczyków
e. utworzenie Autonomii Palestyńskiej
– budowa przez Izrael muru Zachodnim Brzegu Jordanu
– działalność Hamasu
f. druga intifada – 2000 r.
6. Konflikt w Meksyku
a. przyczyny konfliktów
– dyskryminacja Indian
– działalność karteli narkotykowych
b. wybuch indiańskiego powstania w prowincji Chiapas z udziałem Armii Wyzwolenia Narodowego im. Zapaty (1994 r.)
c. zmiana konstytucji meksykańskiej (2001 r.) – nadanie Indianom autonomii w zakresie gospodarki, kultury i tworzenia organizacji społecznych
7. Konflikt w Syrii
a. bunt przeciw rządom Baszara al-Asada (2011 r.)
– strona rządowa dopuściła się zbrodni wobec ludności
– napływ do Syrii islamskich fundamentalistów
b. powstanie tzw. Państwa Islamskiego (ISIS)
c. przekształcenie się konfliktu syryjskiego w konflikt multilateralny (wielostronny)
– załamanie gospodarcze w Syrii
– fala uchodźców (kryzys migracyjny w Europie)
d. Syria państwem upadłym