2. 9. Ruchy narodowe, regionalne i separatystyczne
1. Ruch narodowy – nacjonalizm
a. początki ruchu narodowego są związane z rewolucją francuską 1789 roku
b. twórcy ideologii nacjonalistycznej
c. kluczowe cechy nacjonalizmu:
– uznanie narodu za najdoskonalszą formą życia społecznego
– fundamentem tożsamości narodowej są: język, kultura i religia
– uznanie interesu narodowego za najwyższą wartość jednostki
– zasada solidaryzmu społecznego
– silne państwo jest najlepszą formą organizacyjną dla rozwoju narodu
– wysoka ocena ustroju korporacyjnego
d. skrajne postaci nacjonalizmu
– szowinizm
– rasizm
2. Regionalizm
a. za twórcę regionalizmu jest uznawany Jean Charles-Brun
b. główne cele zwolenników regionalizmu
– uznanie regionu za odrębną część kraju
– rozwój samoświadomości regionalnej
– dążenie do ograniczania centralizacji państwa
– walka o ochronę wartości regionalnych – tożsamości etnicznej, odrębności kulturowej, świadomości historycznej
– terytorializm – związek społeczności z określoną przestrzenią i jej ochrona przed zajęciem jej przez „obcych”
c. główną formą organizacyjną regionalistów jest działalność społeczno-kulturalna
3. Separatyzm
a. separatyści głoszą koniczność uniezależnienia się określonej grupy społecznej od państwa, do którego przynależą i usamodzielnienia politycznego
b. przykłady organizacji separatystycznych
– Irlandzka Armia Republikańska (IRA)
– Szkocka Partia Narodowa
c. działalność separatystów w Ukrainie
– Donbas
– Krym
d. dążęnie Katalończyków do oderwania Katalonii od Hiszpanii