4. 2. Głowa państwa

1. Głowa państwa to na ogół jednoosobowy organ władzy wykonawczej

2. współczesne formy głowy państwa. 

b. głowa państwa w monarchiach

– nieusuwalna

– najczęściej dziedziczna (rzadziej elekcyjna – np. Watykan)

– z władzą wykonawczą w monarchiach konstytucyjnych

– z dominującą funkcją reprezentacyjną w monarchiach parlamentarnych

c. głowa państwa w republikach

– kadencyjna

– elekcyjna – powoływana w drodze wyborów:

powszechnych i bezpośrednich, lub

powszechnych i pośrednich (kolegium elektorów), lub

pośrednich (wyboru dokonuje np. parlament)

– w systemach prezydenckich głowa państwa równocześnie pełni funkcję szefa rządu

3. Uprawnienia głowy państwa

a. prerogatywy – uprawnienia, które wykonuje samodzielnie, np.:

–  prawo weta ustawodawczego (zawieszającego lub absolutnego)

–  prawo skracania kadencji parlamentu (w systemach parlamentarnych)

b. pozostałe uprawnienia prezydenta wymagają kontrasygnaty –  zatwierdzenia przez szefa rządu lub właściwego ministra

4. Relacje między głową państwa a szefem rządu

a. system prezydencki (egzekutywa zamknięta)

– prezydent jest jednocześnie szefem rządu

– prezydent samodzielnie powołuje skład rządu

– obowiązuje zakaz łączenia funkcji ministerialnych z mandatem poselskim

b. system parlamentarny (egzekutywa otwarta)

– prezydent desygnuje premiera i członków rządu

– rząd jest odpowiedzialny przed parlamentem

do jego działania konieczne jest wotum zaufania 

parlament może udzielić rządowi i ministrom wotum nieufności