Dekret Pugaczowa z 1 XII 1773 r.

Dekret Jego Cesarskiej Mości Piotra Teodorowicza, Samowładcy Wszechrosyjskiego itd. (…)

Wszystkim moim wiernopoddanym rabom moja łaska darowana mi od Boga, każdemu człowiekowi spośród tych, którzy obecnie pragną być dobrowolnie moimi poddanymi i pozostawać w posłuszeństwie wobec mnie (…) jeżeli ktoś do­świadczył obecnie okazanego przeze mnie miłosierdzia, to ja już was wszystkich obdarowałem: ziemią, prawem połowu ryb, lasem, barciami, osiedlami bobrów i innymi dobrami, jak rów­nież wolnością. Ponadto obiecuję w myśl darowanej mi od Boga władzy, że na przyszłość nie będziecie ponosić żadnych ciężarów. Jeżeli zaś ktokolwiek nie będzie baczył na niniejsze moje miłosierdzie, jako to: obszarnicy i ordynaci – tych, jako prawdziwych przestępców wobec prawa i powszechnego poko­ju, złoczyńców i opornych wobec mojej monarszej woli pozba­wiać życia, to znaczy karać śmiercią, ich domy zaś i całą ich majętność zabierać sobie jako nagrodę. Owo bowiem bogactwo i majętności ich, obszarników, jak również jadło i picie były nagromadzone kosztem chłopstwa; było im wówczas wesoło, gdy dla was pozostawały ciężary i zniszczenie. Obecnie objawi­łem się wam wszystkim, jako jeden z pomazańców, całą ziemię własnymi nogami obszedłem, stworzony przez Twórcę dla obdarowania was miłosierdziem (…)

Ktokolwiek dostanie w ręce ten mój miłościwy dekret, niechaj co rychlej go przesyła dalej z miasta do miasta, od do­mostwa do domostwa, a niech wszystkich powiadamia o tym czynionym przeze mnie dla dobra całego rodzaju ludzkiego mi­łosierdziu i niech pomyśli o życiu w powszechnym pokoju, ja­kie się stanie z pożytkiem dla wszystkich tak obecnie, jak i w przyszłości, zgodnie z powyższym oświadczeniem.

Na oryginale podpisano własną Jego Cesarskiej Mości ręką: Cesarz i Samowładca Wszechrosyjski Piotr Trzeci.

Dokument wystawiony przez Jemieliana Pugaczowa, który podczas wywołanego przez siebie powstania podawał się za cara Piotra III.

Za: Historia powszechna. Czasy nowożytne 1640-1870. Wybór tekstów źródłowych pod red. Bronisława Krauzego, tom I, Warszawa 1951, str. 135-136

A. Na podstawie wiedzy pozaźródłowej przedstaw genezę i okoliczności wydania cytowanego dokumentu.

B. Napisz, kim byli Jemielin Pugaczow i Piotr III.

C. Oceń wiarygodność autora.

D. Na podstawie treści źródła przedstaw  program powstania Pugaczowa.

E. Wyjaśnij, jaki cel miało ogłoszenie cytowanego dokumentu.