Instrukcja Fryderyka Wilhelma I dla Generalnego Dyrektorium z 1722 r.

Instrukcja, którą nasz Fryderyk Wilhelm, z Bożej łaski król w Prusach, margrabia brandenburski, arcykomorzy i elektor świętego cesarstwa rzymskiego (...) daje utworzonemu Generalnemu i Naczelnemu Dyrektorium Finansów, Wojny i Domen do bardzo uniżonego przestrzegania.

Artykuł 1. O sługach w Generalnym i Naczelnym Dyrektorium Finansów, Wojny i Domen oraz w Komisariatach i Kamerach prowincjonalnych, jak również o ich pouczaniu

1. Skoro uznaliśmy, że istnieje najwyższa konieczność wprowadzenia zmiany w naszym dotychczasowym Generalnym Komisariacie Wojny i w Generalnym Dyrektorium Finansów oraz zawieszenia i likwidacji obu tych kolegiów, a na ich miejsce wprowadzenia jednego Generalnego i Naczelnego Dyrektorium Finansów, Wojny i Domen i powierzenia mu najłaskawiej do rozpatrywania wszystkich spraw, które dotąd były traktowane przez były Generalny Komisariat Wojny i Generalne Dyrektorium Finansów, to niniejszym oświadczamy, że my sami chcemy sprawować przewodnictwo w przewidzianym Generalnym Dyrektorium, aby tym samym dodać mu więcej blasku, autorytetu i energii, zarazem jednak aby wykazać szczególną i bardzo skrupulatną uwagę, jaką stale i niezmordowanie przywiązujemy – ze względu na najwyższą rangę – do spraw leżących w kompetencji wymienionego Dyrektorium i z jaką gorliwie się nimi zajmujemy.

Artykuł 2. Funkcje ministrów

1. Urząd i funkcja kierujących w naszym Generalnym Dyrektorium ministrów ma polegać głównie na tym, że będą oni mieli dokładny nadzór nad swoimi Departamentami, aby dzięki temu pracowano w nich z pilnością i przywiązaniem, nasz najwyższy interes wszędzie i w rozumny sposób wspierano i aby w tym celu czyniono akuratnie i najuniżeniej zadość niniejszej instrukcji w każdym jej punkcie i nic z niej najdrobniejszego nie zaniedbano, ani też pominięto. (…)

11. Generalne Dyrektorium winno zbierać się w każdy poniedziałek, środę, czwartek i piątek w wyznaczonym przez nas miejscu i kolegialnie rozpatrywać wszelkie sprawy do niego należące, ale nie w domach, jak to działo się dotychczas.

(…)

18. Nie wolno im wcześniej rozchodzić się, dopóki nie zostaną załatwione w Departamencie wszystkie – jak i każda – sprawy przypadające na dany dzień, tak aby z tego żaden papierek nie pozostał odłożony.

(…)

Za: Paweł Cichoń, Michał Hładij, Dorota Malec, Jerzy Malec, Zdzisław Zarzycki, Historia administracji i myśli administracyjnej – wybór źródeł, red. J. Malec, Kraków 2006, str. 42-46

A. Wyjaśnij, na czym polegała reorganizacja centralnej administracji w Prusach.

B. Rozstrzygnij, czy w Generalnym Dyrektorium została zastosowana zasada kolegialności.

C. Przedstaw główne zadania Generalnego Dyrektorium.