Pogląd na władzę cesarza i papieża ze Zwierciadła Saskiego Eikego von Repkow, 1. poł. XIII w.
Księga l. art.1: Dwa miecze ustanowił Bóg na ziemi dla ochrony chrześcijaństwa. Papieżowi dał duchowny, cesarzowi świecki. Papieżowi toteż przysługuje jechać w oznaczonym czasie na białym koniu, a cesarz ma mu przytrzymywać strzemię, by mu się siodło nie obróciło. To takie ma znaczenie, że wszystko, co mu się sprzeciwia, a czego on prawem duchownym przemóc nie może – ma zwalczać cesarz prawem świeckim, a papieżowi być posłusznym. Również potęga duchowna ma wspierać świeckie prawo, jeżeli ono tego potrzebuje.
Księga III, art. 57.1: Cesarza nikt nie może wykląć, ani papież, ani nikt więcej, od czasu, jak zostanie pomazany na panującego; może się to jednak stać z trzech przyczyn: gdy wątpi w wiarę albo opuści żonę albo zburzy kościół Boży.
Wielka historia świata, t. 5: Późne średniowiecze, red. Krzysztof Baczkowski, Kraków 2005, str. 235
A. Wyjaśnij, na czym polegała idea dwóch mieczy.
B. Oceń, czy Zwierciadło Saskie rozstrzyga, która z władz: papieska, czy cesarska jest władzą zwierzchnią. Odpowiedź uzasadnij, powołując się na treść źródła.
C. Wymień działania cesarza, które mogą stanowić przyczynę jego wyklęcia.