Bitwa na Psim Polu, 1109 r.
Skoro tylko zaświtało, z obu stron wybiegają naprzód lekkozbrojni różniąc się zarazem liczbą, jak odwagą. Naprzeciw siebie ustawiają szyki bojowe. I o ile siły Niemców zwiększa ich liczebność o tyle Polaków śmielszymi czyni większa odwaga. Tymczasem z tylu wyskakuje pokaźny zastęp Ślęzan, którzy zwracają ku sobie znaczną liczbę nieprzyjaciół, umyślnie udają ucieczkę i odciągając tamtych od innych oddziałów, zwabiają ich coraz dalej, zwracają się przeciw zwabionym, a gwałtownym uderzeniem oszczepów (...) ich długie włócznie odtrącają i w nich godzą. Gdy ci polegli, inni śpieszą im z pomocą i też padają. I tak jedni po drugich giną, aż nareszcie niemal wszystkie w tyle stojące wojska zwracają się przeciw nim. Skutkiem tego nie tyle środkowe, ile pierwsze mieszają się szyki (...) i w ucieczce się rozpierzchają (...) A ponieważ falangi prażan idą na czele, one. to padają przy pierwszym starciu. Po czym owe olbrzymie legiony niemieckie jedne niszczy Bolesław,
drugie Ślężanie (...) Niektórzy giną od zatrutych strzał (...) Skąpe tedy i rozbite ich resztki pozbierała smutna Lemania [Wincenty tak od francuskiej Alernania nazwał Niemcy], życie cesarza za łaskę, a ucieczkę za triumf poczytując. Na dowód tego istnieje jeszcze nazwa owego miejsca, zbiegła się tam bowiem niezmierna sfora psów, które pożerając tyle trupów wpadły w jakąś szaloną dzikość tak, że nikt nie śmiał tamtędy przejść i dlatego owo miejsce nazywa się Psim Polem.
Wincenty Kadłubek, Kronika
Za: Karol Olejnik, Cedynia, Niemcza, Głogów, Krzyszków, Kraków 1988, str. 67-68
A. Na podstawie wiedzy pozaźródowej przedstaw genezę wojny, podczas której została stoczona bitwa opisana w źródle.
B. Przedstaw przebieg bitwy.
C. Wyjaśnij przyczyny klęski armii cesarskiej.