Udostępnij tę stronę znajomym!!!

 

Zaglada II Legii włoskiej według Pamiętnika generała Jana Henryka Dąbrowskiego

[W nieszczęśliwej kampanii 1799 r.] cała armia cofnęła się a legia nasza odebrała ów fatalny rozkaz pozostania w Mantui, aby tam stanowić część garnizonu, którego (...) dowództwo powierzone zostało jenerałowi Folssac-la-Tour’owi. Wkrótce Austriacy otoczyli tę fortecę i przecięli nam wszelką komunikację z armią. Jen. Wielhorskiemu powierzono dowództwo wszelkich robót fortyfikacyjnych (...) za bramą Ceresa, tj. wyspy The, Miglioretto i oszańcowanego obozu, który był bronionym po największej części przez naszą piechotę (...) Dnia 11 thermidora [30 VII] Mantua kapitulowała (...) Nasz korpus (...) z czterech tysięcy ludzi znalazł się zmniej­szonym (...) do 800 (...) ludzi, tak wskutek chorób jako też batalii, bitew i wycieczek (...) Część oficerów i wszyscy podoficerowie i żołnierze z gar­nizonu mieli wskutek kapitulacji wrócić na słowo do Francji. Lecz gdy Polacy wyszedłszy z fortecy defilowali przed Austriakami, ci rzucili się na nich i w sposób gwałtowny brali z ich plutonów żołnierzy a nawet oficerów, obrzucając ich obelgami i pakując gwałtem w swoje szeregi lub zamykając ich w sąsiednich domach. Wszystkie przedstawienia jen. Wielhorskiego i oficerów wyższych na nic się nie zdały. Spełniono więc ten gwałt w taki sposób, że szef artylerii Axamitowski, któremu polecone było z dwunastu oficerami odprowadzić naszych żołnierzy do Francji (...) nie mógł odprowadzić ich do Lyonu więcej jak 150 ludzi. Jen. Wielhorski, jenerał-adiutant Kosiński z resztą oficerów byli odesłani do Leoben w Austrii jako brańcy wojenni.

Za: Teksty źródłowe do nauki historii w szkole, nr 26: Legiony Dąbrowskiego. Europa w dobie wojen napoleońskich, opracował Juliusz Willaume, Warszawa 1960, str.  12

 

A. Na podstawie wiedzy pozaźródłowej przedstaw polityczne okoliczności wydarzeń opisanych w cytowanym źródle.

B. Przedstaw losy polskiej załogi twierdzy w Mantui.