Układ sił politycznych w Hiszpanii
W ciągu jedenastu dni wczesną wiosną br. [tj. 1937 r.] zwiedziliśmy Barcelonę, Walencję i Madryt. Zostawiło to na mnie niezatarte wspomnienie.
Nim zapoznam czytelników z wrażeniami bezpośrednimi z tych trzech miast, muszę poświęcić kilka słów układowi sił politycznych na terenie tego kraju.
Po 19 lipca ub. r. olbrzymią potęgą stały się organizacje zawodowe. Liczą one razem kilka milionów członków. Przy czym na pierwszym miejscu stoją „związki wolne" (U. G. T.), posiadające około 60 procent ogółu zorganizowanych i „związki anarchosyndykalistyczne” liczące około 40 procent zorganizowanych. I jedne i drugie organizacje zawodowe mają swych reprezentantów w rządach Barcelony (Katatonia) d Walencji (centralny Rząd Hiszpanii).
Polityczne wpływy na masy hiszpańskie wywierają organizacje: partie socjalistyczna i komunistyczna, w Barcelonie obie te partie są połączone w jednej organizacji (PSUĆ). Ponadto w Katalonii istnieje organizacja o orientacji zbliżonej do „trockistów” (PUM). Ponadto dość duży wpływ wywiera jedyna partia mieszczańska, mająca przedstawicieli w rządach — lewica republikańska. Jej członkami są prezydent Republiki Azana i prezydent Geineralitad Katalonii Corrapanys. Wszystkie te ugrupowania, oprócz PUM, biorą udział w rządach.
W znacznej mierze stosunki te są jeszcze płynne. Nie ma miernika obiektywnego, który by mógł wykazać rzeczywisty układ sił. (…)
Antoni Zdanowski, Hiszpania – kraj – ludzie – wojna domowa, Warszawa 1937
Za: Teksty źródłowe do nauki historii w szkole, nr 56: Walka z międzynarodowym faszyzmem w latach 1934-1939, Warszawa 1960, str. 22
A. Na podstawie wiedzy pozaźródłowej przedstaw sytuację w Hiszpanii w 1937 r.
B. Scharakteryzuj układ sił politycznych w rządzie hiszpańskim.