4. 08. Władza regionalna
I. Władze samorządowe we Francji
1. Francja jest państwem unitarnym zdecentralizowanym
2. struktura samorządu terytorialnego we Francji
b. gmina
– organ uchwałodawczy – rada municypialna
– organ wykonawczy – mer – wybierany przez radę municypialną
c. departament (rada generalna)
– organ uchwałodawczy – rada generalna
– organ wykonawczy – przewodniczący rady generalnej
d. regon
– organ uchwałodawczy – rada regionalna
– organ wykonawczy – przewodniczący rady regionalnej
3. Rady powoływane są przez obywateli w wyborach powszechnych i bezpośrednich na sześcioletnią kadencję
4. Nadzór nad organami samorządu terytorialnego z ramienia rządu sprawuje prefekt
II. Władze lokalne w Hiszpanii
1. Hiszpania jest państwem unitarnym, ale dzielącym się na jednostki administracyjne posiadające dużą autonomię
2. struktura administracji terenowej w Hiszpanii
a. gmina
– organ uchwałodawczy – rada gminy – wyłaniana w wyborach powszechnych)
– organ wykonawczy – burmistrz (alkad) – wybierany przez mieszkańców lub radnych
b. prowincja
– samorządowy organ uchwałodawczy – rada prowincji – wybierana przez rady gmin
– samorządowy organ wykonawczy – prezydent i zarząd prowincji
– przedstawicielem rządu w prowincji jest gubernator
c. wspólnoty autonomiczne
– są fakultatywne i mogą być tworzone przez sąsiadujące ze sobą prowincje
– każda wspólnota autonomiczna posiada statut
– władza uchwałodawcza wspólnoty autonomicznej – parlament
– władza wykonawcza wspólnoty autonomicznej – rząd
III. Ustrój terytorialno-administracyjny Niemiec
1. Republika Federalna Niemiec jest państwem federalnym (16 krajów – landów)
a. każdy land posiada:
– konstytucję
– parlament
– rząd
– wymiar sprawiedliwości
– politykę wewnętrzną
b. władza ustawodawcza należy do jednoizbowych parlamentów (w Bawarii działa parlament dwuizbowy)
c. władza wykonawcza należy do rządów
– na czele rządu stoi premier wybierany przez parlament
– w krajach-miastach na czele rządu stoi burmistrz
2. Samorząd terytorialny landów
a. podstawową jednostką samorządu terytorialnego landów są gminy
występują cztery modele systemów ustrojowych gmin
– model północnoniemiecki
rada wybierana jest w wyborach bezpośrednich
burmistrza i dyrektora wybiera rada
– model południowoniemiecki – rada i burmistrz są wyłaniani w wyborach bezpośrednich
– model magistracki
władzę uchwałodawczą sprawuje rada
władzę wykonawczą sprawuje magistrat składający się z burmistrza i członków zawodowych i społecznych
– model burmistrzowski
władzę uchwałodawczą sprawuje rada
władzę wykonawczą sprawuje burmistrz
b. drugim szczeblem administracji samorządowej jest powiat
– w modelu południowoniemieckim silną pozycję posiada starosta
– w modelu dyrektorskim zadaniem starosty jest wykonywanie uchwał rady
– w modelu komisji powiatowej zadaniem starosty jest wykonywanie uchwał komisji powiatowej
IV. Władze regionalne w Szwajcarii
1. Szwajcaria jest państwem federalnym, składającym się z 26 kantonów
a. poszczególne kantony (państwa członkowskie) posiadają własne:
– konstytucje
– jednoizbowe parlamenty jako organy władzy ustawodawczej
b. duża rola referendum
2. W Szwajcarii funkcjonuje jednoszczeblowy samorząd terytorialny - gmina
a. organa władzy ustawodawczej w gminach
– w większych gminach działają parlamenty jako przedstawicielskie organy władzy ustawodawczej
– w mniejszych gminach decyzje podejmowane są w sposób bezpośredni na zebraniach gminnych
b. organem wykonawczym jest rada wybierana przez parlament gminy lub przez mieszkańców