Ustrój polityczny Republiki Federalnej Niemiec
I. Władza wykonawcza w Republice Federalnej Niemiec (RFN)
1. Prezydent w systemie politycznym (RFN)
a. prezydent jest wybierany przez Zgromadzenie Federalne na pięcioletnią kadencję
b. kompetencje prezydenta RFN
– wskazuje kandydata na kanclerza
– rozwiązuje parlament w przypadku, gdy nie wybierze kanclerza
– mianowanie i odwoływanie kanclerza
– reprezentuje państwo w stosunkach międzynarodowych
– zawiera umowy międzynarodowe
– pełni rolę arbitra
c. prezydent ponosi wyłącznie odpowiedzialność konstytucyjną
– nieuchwalenie wotum zaufania wobec kanclerza skutkuje rozwiązaniem parlamentu przez prezydenta
– parlament może uchwalić wobec kanclerza konstruktywne wotum nieufności (obowiązek jednoczesnego wyboru nowego kanclerza)
2. Rząd związkowy
a. skład:
– kanclerz
– wicekanclerz
– ministrowie
b.. odpowiedzialność polityczną przed parlamentem ponosi tylko kanclerz – konstruktywne wotum nieufności
c. ministrowie są odpowiedzialni przed kanclerzem
d. kompetencje rządu w zakresie władzy ustawodawczej
– posiada prawo inicjatywy ustawodawczej
– posiada prawo weta zawieszającego wobec ustaw
II Władza ustawodawcza w RFN – dwuizbowy parlament
1. Bundestag
a. jest wyłaniany w wyborach powszechnych i mieszanych na czteroletnią kadencję
b. składa się z co najmniej 598 członków
c. najważniejsze kompetencje Bundestagu:
– uchwala ustawy
– uchwala budżet
– posiada prawo nowelizacji konstytucji
– współuczestniczy w wyborze kanclerza i Trybunału Konstytucyjnego
– posiada prawo odwołania kanclerza – procedura konstruktywnego wotum nieufności
2. Bundesrat
a. składa się z 69 delegatów rządów krajowych
b. kluczowe kompetencje
– posiada prawo inicjatywy ustawodawczej
– posiada prawo weta wstrzymującego wobec ustaw Bundestagu
– posiada prawo weta absolutnego wobec ustaw dotyczących federacji
– wybiera połowę składu Trybunału Konstytucyjnego
III. Władza sądownicza w RFN
1. Wymiar sprawiedliwości opiera się na sądach krajów związkowych
2. Najwyższą instancją są sądy federalne:
a. Federalny Trybunał Administracyjny
b. Federalny Sąd Pracy
c. Federalny Trybunał Konstytucyjny
– składa się z 16 sędziów powoływanych po połowie przez Bundestag i Bundesrat
– bada zgodność aktów prawa krajowego z prawem federalnym
– rozstrzyga spory kompetencyjne
d. we wszystkich krajach związkowych działają sądy konstytucyjne – badają zgodność wydawanych w nich aktów prawnych z obowiązującą w nich konstytucją krajową