3. 7. Między pryncypatem a dominatem

I. Panowanie dynastii Flawiuszów i Antoninów

1. Proces biurokratyzacji cesarstwa 

a. tworzenie scentralizowanej administracji cesarskiej

b. wzrost znaczenia administracji prowincjonalnej

2. Romanizacja prowincji

a. proces przejmowania przez prowincje zachodnie rzymskich wzorców cywilizacyjnych [rzymski obóz wojskowy]

b. urbanizacja jako czynnik romanizacji – budowa miast według worów rzymskich

c. rozpowszechnienie obywatelstwa rzymskiego

– 212 r. n.e. – nadanie przez Karakallę obywatelstwa rzymskiego wszystkim wolnym mieszkańcom imperium

II. Wojny w okresie panowania dynastii Flawiuszów i Antoninów

1. Podboje:

a. podbój obszarów na lewym brzegu Renu oraz Tracji

b. nowe podboje w Brytanii

c. podbój Numidii i Mauretanii w Afryce

d. Podbój Kommageny  i Arabii w Azji

e. podboje Trajana – kolumna Trajana

– Dacja

– zwycięstwo w wojnie z Partami i podbój Armenii, Asyrii i Mezopotamii

2. Wybuch powstania w Judei (wojna żydowska) – 66-73  r. n.e.

a. obrona Masady

b. zburzenie drugiej świątyni jerozolimskiej (tzw. świątyni Heroda)

3. Zahamowanie podbojów za panowania Hadriana

a. budowa limesu nad Renem i Dunajem

b. budowa Wału Hadriana w Brytanii

4. Wzrost zagrożenia zewnętrznego

a. wzrost potęgi Persji na  za panowania Sasanidów 

– klęska wojsk Waleriana (260 r. n.e.)

– cesarz w niewoli perskiej

b. wzrost zagrożenia ze strony plemion germańskich

– śmierć cesarza Decjusza podczas wojny z germańskimi Gotami (251 r. n.e.)

– utrata Dacji

– przekroczenie Renu przez plemiona Alamanów  i Franków

III. Dominat

1. Ewolucja ustroju politycznego cesarstwa rzymskiego:

a. centralizacja

b. absolutyzacja – cesarz panem absolutnym

2. Ostateczne wykształcenie się dominatu j za panowania Dioklecjana (285-305 r. n.e.)

a. dominat jako władza absolutna cesarzy

b. wprowadzenie wschodniego ceremoniału dworskiego – tzw. wschodnia czołobitność

c. boski kult cesarzy

3. Powstanie tetrarchii – Dioklecjan

a. współrządy czterech cesarzy:

– dwóch augustów

– dwóch cezarów

b. po dwudziestu latach augustowie mieli ustąpić – ich miejsce mieli zająć dotychczasowi cezarowie

Opracowanie tematu: Ustrój polityczny Rzymu w okresie cesarstwa

Galeria ilustracji: Ustrój polityczny Rzymu w okresie cesarstwa